Traditionele lijkverbrandingen in de Pashupatinath tempel in Kathmandu, Nepal

Heb je weleens van de Pashupatinath tempel gehoord? In eerste instantie lijkt de tempel net als elke ander tempel, maar wat als ik je vertel dat er traditionele lijkverbrandingen plaats vinden? De Pashupatinath tempel is een bizarre toeristische attractie, zoals er zovelen zijn. In eerste instantie denk je, daar ga ik echt niet naartoe! Tegelijkertijd blijft het intrigeren, omdat die bizarre plek een bijzonder verhaal te vertellen heeft, of misschien wel heel mooi is. Pashupatinath tempel is zo’n plek en vandaag gaan we die eens onder de loep leggen!

Pashupatinath tempel in Kathmandu, Nepal

Iets buiten Kathmandu vind je de voor de Nepalse zeer belangrijke en bijzondere Hindoeïstische tempel Pashupatinath. De tempel ligt gelegen aan de oevers van de heilige rivier de Bagmati en op het eerste gezicht lijkt er niets raars aan dit tempelcomplex. Voor de lokale bevolking is de tempel trouwens ook totaal niet raar, het is zelfs een zeer heilige plek. Zo heilig dat het voor de laagste kastes lange tijd verboden was om de tempel te bebezoeken. Pas sinds 2001 hebben ook zij hier toegang tot. Voor ons, westerse toeristen, kan een bezoek aan dit tempelcomplex het als beste worden omschreven als zeer indrukwekkend.

Traditionele lijkverbrandingen

Pashupatinath is veel meer dan alleen een groot complex met een breed scala aan tempels. Het geen wat de meeste aandacht trekt zijn de traditionele lijkverbrandingen. Voor de Nepalese bevolking is het een grote eer om hier gecremeerd te worden aan de oever van de heilige rivier de Bagmati. De crematie vindt plaats vlak na het overlijden. Vaak wordt het familielid al voor het daadwerkelijke overlijden naar de tempel gebracht, om hier te kunnen sterven, waarna het lichaam meteen word gecremeerd. De familie wast het lichaam van hun dierbare aan de oever van de rivier, waarna het lichaam in een soort stroken van linnen wordt gewikkeld. Hierna wordt het lichaam op een soort houten pallet geplaatst, toegedekt en (dit klikt misschien een beetje raar) aangestoken. Op deze manier vindt de crematie plaats.

Een typische lucht

Een mengeling van toeristen en lokale bevolking heeft zich genesteld op de trappen aan de andere kant van de smalle rivier. Vanaf hier kun je het schouwspel gadeslaan. Het bizarre hiervan is dat er niet één crematie plaats vindt, maar wel een stuk of tien te gelijk. Naast elkaar, maar een paar meter van elkaar gescheiden. Uit de brandstapels stijgt rook op en sommige pallets staan letterlijk in vuur en vlam. Het geeft een typische lucht, welk soms je adem lijkt te doen verstikken. Het is misschien niet zo zeer de geur zelf, maar het idee waarvan de geur afkomstig is.

Rouwende familieleden staan aan de kant, terwijl een stukje verderop, in dezelfde rivier, kinderen spelen in het water. Vreugde en verdriet; hoe groter kan het contrast zijn.

Een serene sfeer en mooie uitvaart

Voor ons Westerlingen is een ritueel als de traditionele lijkverbranding in dePashupatinath tempel een vreemd gebeuren. Gek genoeg vond ik het heel bijzonder om mee te maken. De sfeer die er hangt is heel sereen en zelfs vredig te noemen. In onze ogen is een crematie in de openlucht, met meerdere mensen tegelijk naast elkaar, vreemd. Maar voor de bevolking hier is het de normaalste zaak van de wereld. Als ik eerlijk ben, was het best een mooie uitvaart. Niet eng, wel indrukwekkend.

Toeristen attractie

Het bizarre aan het bezoek van de Pashupatinath tempel waren niet de crematies zelf, maar de toeristen. De toeristen die ongegeneerd foto’s aan het nemen waren. Natuurlijk hebben wij ook wat foto’s gemaakt, maar wel discreet en onopvallend. Niet veel, maar een paar, om deze bijzondere en indrukwekkende ceremonie vast te leggen. Sommige toeristen, gewapend met telelenzen en al manoeuvrerend voor het beste shot snappen het niet helemaal. Je maakt een bijzonder en intiem moment mee, je bent deel van iemand rouwproces en dan toon je respect. Dat is in mijn ogen heel belangrijk.

Ben je in Nepal en durf je het aan, dan is een bezoek aan Pashupatinath helemaal zo gek nog niet. Maar laat je telelens thuis!

Meer Nepal inspiratie

Nepal is een bijzondere bestemming en een van mijn persoonlijke favorieten. Laat je verrassen door een safari door het Chitwan National Park, bezoek het Bardia National Park en lees alles over de allerlekkerste Nepalese snack pakoda!

De foto’s die gebruikt zijn voor het blog zijn suggestief. Je ziet de plek en de manier waarop de crematies en ceremonies plaatsvinden, maar de foto’s tonen geen werkelijke crematie. Daar heb ik bewust voor gekozen, uit respect voor de overledenen en hun families.